Загрузил Soyibjon Xakimov

25-19 TMJlarga HGI topshiriqlari

реклама
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI
Farg’ona politexnika instituti
”Tadbiqiy mexanika“ kafedrasi
Nazariy va amaliy mexanika fanidan
MUSTAQIL TA’LIM
TOPSHIRIQLARI
5320300 -Тexnologik mashina va jixozlar
yo‘nalishi bakalavrlari uchun
Tuzuvchi:
assistent K.R.Oqyo’lov
FARG’ONA – 2020 y
Nazariy va amaliy mexanika fanidan hisob grafik ishlari mazmuni va hajmi.
Nazariy va amaliy mexanika fanini yaxshi o’zlashtirish uchun misol, masala
va mutaxassislikka moslashtirilgan hisob-grafik ishlari (HGI) muhim ahamiyatga
ega. HGI lar talabada mustaqil fikr yuritish va muammoga ijodiy yondashish
malakalarini hosil qilishda yordam beradi.
Nazariy va amaliy mexanika fanidan HGI har semestrda 3 tadan
rejalashtirilgan bo’lib, iqtidorli talabalarga mazkur ishlarni avtomatlashtirish, ya’ni
kompyuter yordamida bajarishga harakat qilinadi.
5320300 – “Тexnologik mashina va jihozlar” mutaxassisligi talabalari
uchun quyidagi HGI lari rejalashtirilgan:
III-semestrda
1) S1-- Tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar muvozanati.
2) K2 – Qattiq jismning ilgarilanma va aylanma harakati.
3) D1 - Moddiy nuqta harakat differentsial tenglamasini integrallash.
HGI ishlari alohida A4 format shaklida bajarilib, o’qituvchi tomonidan
qabul
qilinadi. 1,2,3 – HGI larga quyidagi jadvalda keltirilgan baholash
mezoni bo’yicha 2, 3, 4 va 5 baho qo’yiladi.
3. Mustaqil ta’limning hisob-grafik ishlarini baholsh.
Talaba 3 ta HGI bajaradi va har biri 3,4 va 5 baholarga quyidagi mezonda
baholanadi:
(3 ta HGI masalalari individual variantlari 1,2-darsda beriladi).
Talaba HGI masalasini toʻla yechib, qoʻshimcha savollarga toʻla javob
bersa, masalaning mohiyatini toʻla tushunib, ijodiy yondosha olsa
Talaba HGI masalasini toʻla yechib,qoʻshimcha savollarga qisman javob
bersa, masalaning mohiyatini toʻla tushunib, ijodiy yondosha olmasa
Talaba HGI masalasini toʻla yechib, qoʻshimcha savollarga chala javob
bersa, masalaning mohiyatini toʻla tushunmay, ijodiy yondosha olmasa
Talaba HGI masalasini chala yechib, yoki umuman yechmasa, qoʻshimcha
savollarga javob bermasa, masalaning mohiyatini toʻla tushunmay, ijodiy
yondosha olmasa
Har – bir masalada rasm va jadval bo’lib, unda masala izohiga qo’shimcha
shartlar keltirilgan. Rasm raqamlari ikki qismdan iborat bo’lib, birinchisi masala raqami,
ikkichisi esa rasmning raqami hisoblanadi. Jadvallar masala raqami bilan bir xil
belgilangan.
5
4
3
2
Talaba mazkur topshiriq oxirida keltirilgan shifr raqami bo’yicha masalaning
shartini oladi. Masalan, talabaning shifri 58 bo’lsa, S2 masaladan o’z variantini
quyidagicha tanlab oladi: S1-jadvaldan 5 - yo’ldagi shart va S1.8-rasm bo’yicha o’z
varianti tanlab olinadi:
Kuchlar
SHartlar
nomeri
5
F1=10 N
Qo’yilish
1
nuqtasi
grad.
H
60
F2=20 N
Qo’yilish
2
nuqtasi
grad.
-
F3=30 N
Qo’yilish
3
nuqtasi
grad.
D
30
F4=40 N
Qo’yilish
4
nuqtasi
grad.
-
S1.8-rasm.
Har-bir masala alohida varaqqa ishlanib, rasmlar qalam bilan chiziladi. Berilgan
qiymatlar va aniqlanishi kerak bo’lgan ifodalar yozib quyiladi. Masalaning izohini
ko’chirish talab qilinmaydi.
Yuqoridagi shartlarga javob bermagan ishlar tekshirilmaydi va qayta bajarishga
yuboriladi.
Fargona politexnika instituti Mexanika-mashinasozlik fakulteti “TMJ”
mutaxassisligi 2-kurs talabalar
RO’YXATI
25-19 TMJ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Abdulxamidov Jasurbek Abdurasul o’g’li
G’ofurov Ilxomjon Ro’zali o’g’li
Azimjonov Zuxriddin Ilxom o’g’li
Xabibullaeva Gulsanam Ravshan qizi
Maxmudova Xayotxon Raimjon qizi
Noraliev Umidjon Baxodir o’g’li
Jakbarov Avazbek Axmadali o’g’li
Xakimov Xakimjon Raxmatjon o’g’li
Boratorv Muxriddin Muxammadjon o’g’li
Abdukarimova Nargiza Avazxon qizi
Yo’ldasheva Muslima SHarobiddin qizi
Sultonov Saloxiddin O'ktamjon o'gli
Akramov Sardor Sodirjon o’g’li
Iskandarov Ruslan Azimjon o’g’li
Ro’ziev Jonibek Azamat o’g’li
Sobirov Asadbek Baxodir o’g’li
Iminjonov SHukurullo Alijon o’g’li
Meyliev Sunnatillo Ikromjon o’g’li
Raximov Asilbek Ravshanbek o’g’li
Xaydarov Nuriddin Abdujalil o'gli
Jo’raxonov Muxammadazamxon Ma’murxon o’g’li
Abduxalilov Abdushukur Nazirjon o’g’li
Xamdamova Ozodaxon Nazirjon qizi
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
1- HISOB – GRAFIK ISHI TOPSHIRIQLARI
TOPSHIRIQ S-1.
Mavzu: “Tekislikda joylashgan ixtiyoriy kuchlar sistemasining muvozanati”
Mustahkam rama A nuqtasida qo’zg’almas sharnir va V nuqtasida qo’zg’aluvchi
sharnir yordamida mahkamlangan. Unga momenti M=100 N·m juft kuch va kuch (S:1jadvaldagi to’rtta F1 , F2 , F3 , F4 , kuchlardan har bir variant uchun talaba shifri bo’yicha
ikkitasi tanlab olinadi) ta’sir qiladi. Agar o’lchamlardagi   0,5 м bo’lsa, A va B
tayanchlardagi reaktsiya kuchlarini aniqlang.
С1.0-расм
С1.2-расм
С1.4-расм
С1.1-расм
С1.3-расм
С1.5-расм
S1-jadval
Kuchlar
SHartlar
nomeri
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
F1=10 N
Qo’yilish
1
nuqtasi
grad.
K
30
D
60
H
60
D
45
E
30
F2=20 N
Qo’yilish
2
nuqtasi
grad.
D
60
H
45
K
30
E
30
H
60
-
F3=30 N
Qo’yilish
3
nuqtasi
grad.
E
45
K
30
E
60
D
30
H
60
-
F4=40 N
Qo’yilish
4
nuqtasi
grad.
H
60
E
30
K
45
D
30
K
60
2- HISOB – GRAFIK ISHI TOPSHIRIQLARI
TOPSHIRIQ K-2.
Mavzu: “Qattiq jismning ilgarilanma va qo’zg’almas o’q atrofida aylanma harakati”
Mexanizm pog’onali 1,2,3 g’ildiraklardan tashkil topib, ular bir-birlari bilan
tasmali yoki tishli uzatma, yoki tishli reyka 4 va unga ip orqali bolangan yuk 5 dan
iborat (K2.0-K2.9 rasmlar). G’ildiraklarning radiuslari tegishlicha quyidagicha:
r1=2sm, R1=4sm; r2=6sm, R2=8sm; r3=12sm, R3=16sm. A,B va C nuqtalar
g’ildiraklarning to’g’inida joylashgan.
Jadvalda mexanizmning yetaklovchi zvenosining harakat qonuni ko’rsatilgan
bo’lib, ular (t) –g’ildirakning aylanish qonuni, S4-reykaning harakat qonuni, (t)g’ildirakning burchakli tezligi, V-tezlik qonuni (bu yerda -radiandalarda, Ssantimetrda, t-sekundlarda).  va  larning musbat yo’nalishlari soat mili
aylanishiga teskari yo’nalishida, S4 va S5 va V4,V5 lar uchun pastga yo’nalishdir.
t=2s vaqt uchun K2-jadvalda «aniqlang» degan ustun ostidagi qiymatlarni toping.
K2.0-rasm
K2.1-rasm
K2.2-rasm
K2.3-rasm
K2.4-rasm
K2.5-rasm
K2.6-rasm
K2.7-rasm
K2.8-rasm
K2.9-rasm
K2-jadval
SHartlar
nomeri
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Berilgan
S4=4(7t-t2)
V5=2(t2-3)
1=2t2-9
2=7t-3t2
3=3t-t2
1=5t -2t2
2=2(t2-3t)
V4=3t2-8
S5=2t2-5t
3=8t-3t2
Aniqlansin
Tezliklar
Tezlanishlar
VE, VC
1, aA, a5
VA, VC
3, aB, a4
V4, 2
2, aC, a5
V5, 3
3, aA, a4
V4, 1
1, aB, a5
V5, VB
2, aC, a4
V4, 1
1, aC, a5
VA, 3
3, aB, a5
V4, 2
1, aC, a4
V5, VB
2, aA, a4
3- HISOB – GRAFIK ISHI TOPSHIRIQLARI.
TOPSHIRIQ D-1.
Mavzu: “Moddiy nuqta harakat differentsial tenglamasini integrallash”
(dinamikaning 2-masalasini yechish).
Massasi m bo’lgan D yuk, V 0 boshlang’ich tezlik bilan vertikal tekislikda
yotuvchi ABC egri quvurning A nuqtasidan boshlab harakat qilmoqda. Quvurning ikkala
qismi ham og’ma joylashgan yoki bir qismi og’ma, bir qismi gorizantal joylashgan (
D1.0 – D1.9 rasm ). Unga o’zgarmas Q kuch va yukning tezligiga proportsional bo’lgan
muhitning qarshilik kuchi R ta’sir etadi (bu kuch harakat yo’nalishiga teskari). Yuk Bnuqtada tezligini o’zgartirmasdan BC – qismiga o’tib, harakatni davom etadi. Bu
uchastkada og’irlik kuchidan tashqari ishqalanish kuchi (ishqalanish koeffitsenti f  0,2
va Ox – o’qiga proektsiyasi Fx ga teng bo’lgan) o’zgaruvchan F kuchi ta’sir etadi, uning
qiymatlari jadvalda berilgan. Yukni moddiy nuqta deb hisoblab, A – nuqtadan B gacha
bo’lgan harakatda AB=l yoki vaqt t1 ma’lum bo’lsa, B nuqtadagi tezligi va uning BCqismidagi harakat qonuni topilsin, ya’ni
D1.0A-rasm.
D1.2A-rasm.
D1.4A-rasm.
x  f t  , bu yerda x=BD.
D1.1A-rasm.
D1.3A-rasm.
D1.5A-rasm.
D1.6A-rasm.
D1.7A-rasm.
D1.8A-rasm.
D1.9A-rasm.
Jadval D-1a
№
m, kg
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2
2,4
4,5
6
1,6
8
1,8
4
3
4,8
v0 ,
m
s
20
12
24
14
18
10
24
12
22
10
Q, N
R, N
, m
t1,s
Fx, N
6
6
9
22
4
16
5
12
9
12
0,4v
0,8v2
0,5v
0,6 v2
0,4v
0,5 v2
0,3v
0,8 v2
0,5v
0,2 v2
1,5
5
4
2,5
4
2,5
3
2
2
3
-
2sin(4t)
6t
3sin(2t)
-3cos (2t)
4 cos(2t)
-6sin(2t)
9t2
-8cos(4t)
2cos(2t)
-6sin(4t)
Скачать